Fragment
W historii konceptualizacji zmiany w terapii Gestalt nastąpiło kilka przesunięć podobnych do wspomnianego wyżej rozwoju paradygmatów psychoterapii. Najpierw dominowała psychologia jednoosobowa. Terapeuci Gestalt wypracowali podejście terapeutyczne w celu wspierania zmiany w kliencie. Zmiana ta była, zgodnie z tradycją humanistyczną w psychoterapii, postrzegana jako wzrost osoby.
Ta jednoosobowa perspektywa, która nadal zajmuje ważne miejsce w terapii Gestalt, jest łatwa do zrozumienia i praktyczna w użyciu. Równolegle rósł wpływ perspektywy dwuosobowej, opartej na psychologii dwóch (lub więcej) osób. To podejście dwuosobowe wsparło ważny zwrot relacyjny w terapii Gestalt. Dzięki temu ukierunkowaniu, zmiana jest obserwowana nie w kliencie, ale w relacji terapeutycznej. Terapeuci Gestalt rozwinęli podejście, które może wspierać transformację wzorców relacyjnych.
W toku rozwoju terapii Gestalt zaistniała jeszcze inna radykalnie odmienna teoria zmiany, ugruntowana w perspektywie teorii pola (Latner 1983; Yontef 1984, 2002; Parlett 1991, 2005; Wheeler 2000; Cavaleri 2001, 2003; Kennedy 2003; Robine 2004; Jacobs 2005; Staemmler 2005; O’Neill 2008; Wollants 2008; Jacobs i Hycner 2009; Bloom 2011, 2016, 2019; Spaguolo Lobb 2013; Day 2016; Philippson 2016; Francesetti 2019a, 2019b; Francesetti i Roubal 2020; i inni). Wydaje się, że wykorzystanie perspektywy teorii pola w sytuacjach klinicznych stało się jedną z sił napędzających wzrost współczesnej terapii Gestalt. Z tej perspektywy zmiana jest rozumiana jako proces emergentny z własną dynamiką, która przekracza jednostki uczestniczące w interakcji terapeutycznej. Zmiana dzieje się i „używa” zaangażowanych osób, aby się wydarzyć (Roubal 2019b).
Z tego punktu widzenia zarówno tradycyjne podejście jednoosobowe, jak i dwuosobowa koncepcja współtworzenia zmiany wydają się wciąż zbyt antropocentryczne: ty i ja przeprowadzamy zmianę. Paradygmat teorii pola przełamuje tę perspektywę i z pokorą uznaje, że zmiana może nastąpić inaczej niż zamierzona i oczekiwana, może nawet nastąpić bez intencji czy zrozumienia ze strony terapeuty lub klienta. Perspektywa teorii pola akcentuje pokorę, gdy procesy zdrowienia są postrzegane jako siły pola większe niż relacja terapeutyczna. Zmiana jest wówczas wspierana przez pokorną akceptację sytuacji terapeutycznej taką, jaka jest. W ten sposób dochodzimy do kluczowego dla tego tekstu pojęcia: Paradoksalnej Teorii Zmiany.
Tłumaczenie:
Ula Krasny
Redakcja/Korekta:
Marta Stec
Źródło:
Gestalt Review (2022) 26 (1): 1–33.
Odnośnik:
http://bibliotekagestalt.pl/dokumenty/RoubalFrancesettiTeoriaPola2.pdf
Powiązane z:
Na obrazku: Eleven Heads, Pavel Filonov
Śledź Bibliotekę na Facebooku, bo jest fajna:
