Temat psychopatii otwiera wiele dróg poszukiwań – diagnostycznych, psychopatologicznych, terapeutycznych, klinicznych, sądowych, egzystencjalnych, etycznych – które razem tworzą niezwykle złożony krajobraz. Intencją tego rozdziału nie jest redukcja tej złożoności, lecz raczej, jeśli to możliwe, jej podkreślenie, a może nawet dalsze jej pogłębienie. Osią tej pracy jest poszukiwanie klinicznego wymiaru znaczenia doświadczenia psychopatycznego z perspektywy terapii Gestalt, bazując w szczególności na kluczowej dla tej metody koncepcji teorii pola.
Każdy krok w kierunku poszukiwania znaczenia jest sam w sobie kontrowersyjnym posunięciem, którego nie można uznać za oczywiste. Jaki sens ma poszukiwanie znaczenia w tych zakamarkach człowieczeństwa, w których samo człowieczeństwo zdaje się zanikać? Czy jest to etyczne? Czy nie lepiej po prostu uznać, że tam, gdzie dominuje uprzedmiotowienie drugiego człowieka, nie może być sensu ani znaczenia — tam, gdzie możliwe staje się to, co niewyobrażalne, niewypowiadalne i nie do zniesienia, gdzie kończy się człowieczeństwo istot ludzkich, a zaczyna królestwo potworów? Czy zło jest banalne (Arendt, 1963)? Czy wszyscy jesteśmy zdolni do potworności, czy jest to jedynie domena potworów?
Takie pytania są nieuniknione przy wejściu na ten teren — teren, po którym nawet aniołowie boją się stąpać (Pope, 1711) – i dlatego powinny zostać przynajmniej przywołane. Historia i codzienne wiadomości pokazują nam, że ta możliwość jest zbyt realna i zbyt ludzka, dotyka nas i domaga się naszej uwagi, nieustannie dowodząc swojej obecności — szacuje się, że w ubiegłym stuleciu każdego dnia ginęło około 30 000 cywilów (Raine, 2014).
W niniejszej pracy przyjmujemy krytyczną postawę, zgodnie z którą nikt z nas nie jest odporny na efekt Lucyfera (Zimbardo, 2008). Wychodząc z tego założenia, będziemy eksplorować problematykę psychopatii, nie rezygnując z poszukiwania znaczenia, które jest konstytutywne dla każdej fenomenologicznej analizy psychopatologii (Borgna, 1988; Stanghellini i in., 2019) oraz dla fenomenologicznego podejścia terapii Gestalt (Francesetti, 2015; 2019a).
Źródło
Francesetti G. (2022), A Gestalt Therapy Perspective on Psychopathy:
Bearing the Unbearable, In: Vitale E.J. (Ed.), The Complexity of Psychopathy, Springer, 459-484 ISBN: 978-3-030-83156-1
Tłumaczenie
Marta Rommel, Ewa Pierańska-Norek
Redakcja
Ula Krasny
Odnośnik
Audiobooki
Audiobooki czyta
Anna Hartman
Obraz
Fragment: The Dance, Andre Derain, 1906
Śledź Bibliotekę na Facebooku, bo jest fajna:
