Psychologia rozwojowa
Erik Erikson
W którym okresie życia według Eriksona występuje faza „zaufanie vs nieufność”?
A) 1-3 lata
B) 0-18 miesięcy
C) 3-6 lat
D) 7-11 lat
Poprawna odpowiedź: B
W którym okresie życia według Eriksona występuje faza „autonomia vs wstyd”?
A) 0-18 miesięcy
B) 1-3 lata
C) 3-6 lat
D) 7-11 lat
Poprawna odpowiedź: B
W którym okresie życia według Eriksona występuje faza „inicjatywa vs poczucie winy”?
A) 0-18 miesięcy
B) 1-3 lata
C) 3-6 lat
D) 7-11 lat
Poprawna odpowiedź: C
W którym okresie życia według Eriksona występuje faza „działanie vs wycofanie aka produktywność vs poczucie niższości”?
A) 12-18 lat
B) 19-39 lat
C) 3-6 lat
D) 7-11 lat
Poprawna odpowiedź: D
W którym okresie życia według Eriksona występuje faza „tożsamość vs pomieszanie ról”?
A) 7-11 lat
B) 12-18 lat
C) 19-39 lat
D) 40-65 lat
Poprawna odpowiedź: B
W którym okresie życia według Eriksona występuje faza „intymność vs izolacja”?
A) 7-11 lat
B) 12-18 lat
C) 19-39 lat
D) 40-65 lat
Poprawna odpowiedź: C
W którym okresie życia według Eriksona występuje faza „szczodrość vs stagnacja”?
A) 12-18 lat
B) 19-39 lat
C) 40-65 lat
D) 65 i więcej lat
Poprawna odpowiedź: C
W którym okresie życia według Eriksona występuje faza „integracja vs rozpacz”?
A) 19-39 lat
B) 40-65 lat
C) 65 i więcej lat
D) 12-18 lat
Poprawna odpowiedź: C
Jaka jest pierwsza faza rozwoju według Eriksona?
A) Autonomia vs. wstyd i zwątpienie
B) Zaufanie vs. nieufność
C) Inicjatywa vs. poczucie winy
D) Tożsamość vs. zamęt tożsamości
Poprawna odpowiedź: B
Jakie jest główne dylemat w fazie „autonomia vs. wstyd i zwątpienie”?
A) Uzyskanie kontroli nad ciałem i umiejętnościami
B) Rozwój zdolności do zaufania innym
C) Rozwój poczucia tożsamości i roli społecznej
D) Rozwój zdolności do intymności
Poprawna odpowiedź: A
W którym okresie życia, według Eriksona, człowiek przechodzi przez etap „inicjatywa vs. poczucie winy”?
A) Niemowlęctwo
B) Wczesne dzieciństwo
C) Wieku przedszkolnym
D) Adolescencja
Poprawna odpowiedź: C
Jaki jest kluczowy konflikt w fazie „szczodrość vs. stagnacja”?
A) Znalezienie celu w życiu
B) Zrozumienie swojej seksualności
C) Akceptacja śmierci i ograniczeń
D) Rozwijanie umiejętności społecznych
Poprawna odpowiedź: A
W którym etapie życia Erikson umieścił fazę „tożsamość vs. pomieszanie ról”?
A) Adolescencja
B) Wczesne dzieciństwo
C) Dorosłość
D) Starość
Poprawna odpowiedź: A
Jaki jest główny konflikt w fazie „zaufanie vs. nieufność”?
A) Rozwijanie umiejętności społecznych
B) Uzyskanie kontroli nad ciałem i umiejętnościami
C) Rozwój zdolności do zaufania innym
D) Zrozumienie swojej seksualności
Poprawna odpowiedź: C
Jaka jest ostatnia faza rozwoju według Eriksona?
A) Intymność vs. izolacja
B) Tożsamość vs. zamęt tożsamości
C) Integracja Ja vs. rozpacz
D) Inicjatywa vs. poczucie winy
Poprawna odpowiedź: C
W którym etapie życia człowiek przeżywa konflikt „praca produktywna vs. stagnacja”?
A) Adolescencja
B) Dorosłość średnia
C) Późna dorosłość
D) Wczesne dzieciństwo
Poprawna odpowiedź: B
Jaką rolę odgrywa dorastanie w fazie „tożsamość vs. pomieszanie ról”?
A) Rozwijanie umiejętności społecznych
B) Zrozumienie swojej seksualności
C) Akceptacja śmierci i ograniczeń
D) Eksploracja i ustalanie tożsamości osobistej
Poprawna odpowiedź: D
Jaki jest główny dylemat w fazie „intymność vs. izolacja”?
A) Rozwijanie zdolności do bliskich relacji z innymi
B) Akceptacja śmierci i ograniczeń
C) Zrozumienie swojej seksualności
D) Rozwijanie umiejętności społecznych
Poprawna odpowiedź: A
Jaka jest kluczowa sprawa w etapie „inicjatywa vs. wycofanie”?
A) Rozwijanie umiejętności społecznych
B) Akceptacja śmierci i ograniczeń
C) Rozwijanie kompetencji i zdolności do realizacji zadań
D) Zrozumienie swojej seksualności
Poprawna odpowiedź: C
W którym etapie życia według Eriksona, człowiek przechodzi przez etap „integracja Ja vs. rozpacz”?
A) Wczesne dzieciństwo
B) Adolescencja
C) Dorosłość średnia
D) Późna dorosłość
Poprawna odpowiedź: D
Jakie jest główne dylema w fazie „integracja Ja vs. rozpacz”?
A) Rozwijanie zdolności do bliskich relacji z innymi
B) Akceptacja śmierci i ograniczeń
C) Rozwijanie kompetencji i zdolności do realizacji zadań
D) Zrozumienie swojej seksualności
Poprawna odpowiedź: B
W którym etapie życia według Eriksona, człowiek przechodzi przez etap „intymność vs. izolacja”?
A) Adolescencja
B) Dorosłość wczesna
C) Dorosłość średnia
D) Późna dorosłość
Poprawna odpowiedź: B
Jaki jest główny dylemat w fazie „tożsamość vs. pomieszanie ról”?
A) Rozwijanie zdolności do bliskich relacji z innymi
B) Akceptacja śmierci i ograniczeń
C) Rozwijanie kompetencji i zdolności do realizacji zadań
D) Eksploracja i ustalanie tożsamości osobistej
Poprawna odpowiedź: D
Jaki jest główny konflikt w fazie „inicjatywa vs. poczucie winy”?
A) Rozwijanie umiejętności społecznych
B) Akceptacja śmierci i ograniczeń
C) Rozwój zdolności do zaufania innym
D) Rozwój poczucia celowości i zdolności do podejmowania inicjatywy
Poprawna odpowiedź: D
Jakie mogą być konsekwencje niewłaściwego rozwiązania konfliktu w fazie „zaufanie vs. nieufność”?
A) Trudności w utrzymaniu trwałych relacji
B) Problemy z autorytetem
C) Poczucie izolacji i samotności
D) Trudności w poczuciu bezpieczeństwa i zaufania
Poprawna odpowiedź: D
Jakie mogą być konsekwencje niewłaściwego rozwiązania konfliktu w fazie „autonomia vs. wstyd i zwątpienie”?
A) Niska samoocena i brak pewności siebie
B) Trudności w nawiązywaniu relacji
C) Brak poczucia tożsamości
D) Trudności z akceptacją starości
Poprawna odpowiedź: A
Jakie mogą być konsekwencje niewłaściwego rozwiązania konfliktu w fazie „inicjatywa vs. poczucie winy”?
A) Trudności w podejmowaniu decyzji
B) Poczucie winy przy podejmowaniu inicjatywy
C) Brak zaangażowania w prace produktywne
D) Trudności w nawiązywaniu bliskich relacji
Poprawna odpowiedź: B
Jakie mogą być konsekwencje niewłaściwego rozwiązania konfliktu w fazie „działanie vs. wycofanie”?
A) Brak poczucia tożsamości
B) Poczucie niższości i brak wiary w swoje umiejętności
C) Trudności w nawiązywaniu bliskich relacji
D) Trudności w akceptacji starości
Poprawna odpowiedź: B
Jakie mogą być konsekwencje niewłaściwego rozwiązania konfliktu w fazie „tożsamość vs. pomieszanie ról”?
A) Trudności w nawiązywaniu bliskich relacji
B) Poczucie zamętu tożsamości i niepewności co do swojej roli
C) Trudności z autorytetem
D) Trudności z akceptacją starości
Poprawna odpowiedź: B
Jakie mogą być konsekwencje niewłaściwego rozwiązania konfliktu w fazie „intymność vs. izolacja”?
A) Poczucie izolacji i trudności w nawiązywaniu bliskich relacji
B) Brak zaangażowania w prace produktywne
C) Brak poczucia tożsamości
D) Trudności z autorytetem
Poprawna odpowiedź: A
Jakie mogą być konsekwencje niewłaściwego rozwiązania konfliktu w fazie „szczodrość vs. stagnacja”?
A) Poczucie stagnacji i brak satysfakcji z pracy
B) Trudności w nawiązywaniu bliskich relacji
C) Brak poczucia tożsamości
D) Trudności z autorytetem
Poprawna odpowiedź: A
Jakie mogą być konsekwencje niewłaściwego rozwiązania konfliktu w fazie „integracja Ja vs. rozpacz”?
A) Trudności w nawiązywaniu bliskich relacji
B) Poczucie rozpaczy i strachu przed śmiercią
C) Brak zaangażowania w prace produktywne
D) Trudności z autorytetem
Poprawna odpowiedź: B
Teorie rozwoju moralnego: Piageta i Kohlberga
Który etap rozwoju moralnego Kohlberga charakteryzuje się orientacją na karę i posłuszeństwo?
A. Poziom 2, stadium 4
B. Poziom 3, stadium 6
C. Poziom 1, stadium 2
D. Poziom 1, stadium 1
Poprawna odpowiedź: D
Który etap teorii Kohlberga jest charakterystyczny dla zrozumienia, że zasady i prawa są umowami społecznymi, które można zmieniać?
A. Poziom 2, stadium 3
B. Poziom 3, stadium 5
C. Poziom 1, stadium 2
D. Poziom 1, stadium 1
Poprawna odpowiedź: B
Co oznacza „orientacja na indywidualistyczną wymianę” w teorii Kohlberga?
A. Przestrzeganie uniwersalnych zasad etycznych
B. Posłuszeństwo wobec autorytetu i unikanie kary
C. Spełnianie oczekiwań innych i poszanowanie relacji interpersonalnych
D. Rozumienie, że ludzie mają różne interesy i „dobro” spełnia te interesy w kontekście indywidualnej wymiany
Poprawna odpowiedź: D
Na którym etapie moralność jest zrozumiała jako spełnianie oczekiwań innych i poszanowanie relacji interpersonalnych?
A. Poziom 1, stadium 1
B. Poziom 2, stadium 3
C. Poziom 3, stadium 6
D. Poziom 1, stadium 2
Poprawna odpowiedź: B
Który etap Kohlberga jest związany z przestrzeganiem zasad i praw w celu utrzymania społecznego porządku?
A. Poziom 2, stadium 4
B. Poziom 1, stadium 2
C. Poziom 3, stadium 5
D. Poziom 1, stadium 1
Poprawna odpowiedź: A
Które stwierdzenie najlepiej opisuje „orientację na uniwersalne zasady etyczne”?
A. Unikanie kary i posłuszeństwo wobec autorytetu
B. Spełnianie oczekiwań innych i poszanowanie relacji interpersonalnych
C. Przestrzeganie uniwersalnych zasad etycznych, takich jak prawa człowieka, sprawiedliwość i szacunek dla godności człowieka
D. Przestrzeganie zasad ipraw w celu utrzymania społecznego porządku
Poprawna odpowiedź: C
Co to jest „immanentna sprawiedliwość”?
a) To wiara, że wszyscy ludzie są równi i powinni być traktowani sprawiedliwie.
b) To wiara, że gdy jest naruszona reguła, musi nastąpić kara.
c) To wiara, że każde działanie ma swoje konsekwencje.
d) To wiara, że wszystko, co jest moralne, musi być zgodne z prawem.
Prawidłowa odpowiedź: B
Co to jest „moralny pryncypializm”?
a) To zdolność do oceny moralnej innych osób na podstawie ich postępowania.
b) To zdolność do oceny, czy własne postępowanie jest poprawne; zewnętrzne wzory zostają zinternalizowane i stają się własnymi postawami wyznaczającymi zachowanie.
c) To przekonanie, że zasady moralne są absolutne i niezmienne.
d) To zdolność do oceny, czy postępowanie innych jest poprawne na podstawie własnych zasad moralnych.
Prawidłowa odpowiedź: B
Co to są „reguły heteronomiczne”?
a) To reguły, które są tworzone przez jednostkę na podstawie własnego doświadczenia i przekonań.
b) To reguły, które są uznawane za powszechnie obowiązujące w społeczeństwie.
c) To reguły, które pochodzą z zewnątrz, od rodziców czy innych znaczących osób.
d) To reguły, które są tworzone na podstawie norm społecznych i kulturowych.
Prawidłowa odpowiedź: C
Który etap rozwoju moralnego według Piageta charakteryzuje się tym, że dzieci widzą zasady jako niezmienne i absolutne?
a. *Realizm moralny
b. Relatywizm moralny
c. Autonomia moralna
d. Żaden z powyższych
Prawidłowa odpowiedź: A
Które twierdzenie jest prawdziwe dla dzieci w wieku 8-11 lat według teorii Piageta?
a. Rozumieją, że reguły są ustalane z jakiegoś powodu lub dla jakiegoś celu
b. Wierzą, że zasady są niezmienne i absolutne
c. Wierzą, że zasady są ustalane przez nich samych
d. Żadne z powyższych
Prawidłowa odpowiedź: A
Który etap rozwoju moralnego według Piageta charakteryzuje się tym, że dzieci zaczynają rozumieć, że motywy za działaniami są takie same ważne jak konsekwencje?
a. Realizm moralny
b. Relatywizm moralny
c. Autonomia moralna
d. Żaden z powyższych
Prawidłowa odpowiedź: B
Co charakteryzuje etap autonomii moralnej według Piageta?
a. Dzieci widzą zasady jako niezmienne i absolutne
b. Dzieci zaczynają rozumieć, że reguły są z jakiegoś powodu lub dla jakiegoś celu
c. Dzieci zaczynają postępować zgodnie z wyznaczonymi przez siebie normami, dlatego, że takie czy inne postępowanie uważają za słuszne
d. Żadne z powyższych
Prawidłowa odpowiedź: C
Który etap rozwoju moralnego według Piageta charakteryzuje się tym, że dzieci zaczynają rozumieć, że zasady są umowne i wszystkich obowiązują?
a. Realizm moralny
b. Relatywizm moralny
c. Autonomia moralna
d. Żaden z powyższych
Prawidłowa odpowiedź: B
Czy etapy rozwoju moralnego według Kohlberga są sekwencyjne?
A) Nie, mogą występować jednocześnie
B) Tak, muszą wystąpić w określonej kolejności
C) Tylko w niektórych przypadkach
D) Tylko u mężczyzn
Poprawna odpowiedź: B
Czy etapy rozwoju moralnego według Piageta są sekwencyjne?
A) Nie, mogą występować jednocześnie
B) Tak, muszą wystąpić w określonej kolejności
C) Tylko w niektórych przypadkach
D) Tylko u mężczyzn
Poprawna odpowiedź: B
Która teoria rozwoju moralnego zakłada, że osoby mogą regresować do wcześniejszych etapów?
A) Teoria Piageta
B) Teoria Kohlberga
C) Obie teorie
D) Żadna z teorii
Poprawna odpowiedź: B
Która teoria rozwoju moralnego zakłada, że osoby mogą przeskoczyć niektóre etapy?
A) Teoria Piageta
B) Teoria Kohlberga
C) Obie teorie
D) Żadna z teorii
Poprawna odpowiedź: D
Która teoria rozwoju moralnego koncentruje się na rozumieniu zasad i norm jako przyczyny postępowania moralnego?
A) TeoriaPiageta
B) Teoria Kohlberga
C) Obie teorie
D) Żadna z teorii
Poprawna odpowiedź: B
Rozdział 2
Czym cechuje się rozwój?
a) Rozwój oznacza tylko zmiany o charakterze progresywnym.
b) Rozwój obejmuje tylko zmiany o normalnym (przeciętnym) tempie i tempie przyspieszonym.
c) Rozwój obejmuje zmiany o charakterze progresywnym i brak postępu, a także zmiany o normalnym (przeciętnym) tempie, tempie przyspieszonym i opóźnionym.
d) Rozwój dotyczy wyłącznie zmian o tempie opóźnionym.
Poprawna odpowiedź: C
Jakie jest podstawowe rozróżnienie między pojęciami „rozwój” i „postęp”?
a) Rozwój odnosi się do zmian prowadzących od stanów prostszych do bardziej złożonych, a postęp oznacza zmiany o określonym ukierunkowaniu.
b) Rozwój i postęp są tożsame i oba odnoszą się do zmian prowadzących od stanów prostszych do bardziej złożonych.
c) Rozwój oznacza ciąg zmian o określonym ukierunkowaniu, niezależnie od tego, czy ich kierunek jest oceniany pozytywnie, a postęp oznacza zmiany prowadzące od stanów prostszych do stanów wyższych, bardziej złożonych.
d) Rozwój i postęp to synonimy i oba odnoszą się do zmian o określonym ukierunkowaniu.
Poprawna odpowiedź: C
Czy rozwój zawsze oznacza zmiany o charakterze progresywnym?
a) Tak, rozwój zawsze oznacza zmiany o charakterze progresywnym.
b) Nie, rozwój nie zawsze oznacza zmiany o charakterze progresywnym.
c) Tak, ale tylko jeśli zmiany są oceniane jako pozytywne.
d) Nie, ale tylko jeśli zmiany są oceniane jako negatywne.
Poprawna odpowiedź: B
Jak można zdefiniować rozwój psychiczny?
a) Rozwój psychiczny to proces postępujących zmian w psychice człowieka i kontrolowanym przez nią zachowaniu.
b) Rozwój psychiczny to ciąg zmian, które nie mają określonego kierunku.
c) Rozwój psychiczny to stan statyczny psychiki człowieka.
d) Rozwój psychiczny to tylko zmiany, które są oceniane jako pozytywne.
Poprawna odpowiedź: A
Jak definiowana jest „zmiana”?
a) Zmiana to różnica w stanie danego obiektu lub struktury obserwowana wraz z upływem czasu.
b) Zmiana to ciągły stan danego obiektu lub struktury bez względu na upływ czasu.
c) Zmiana to tylko te różnice, które są oceniane jako pozytywne.
d) Zmiana to różnica w stanie danego obiektu lub struktury, która nie zależy od upływu czasu.
Poprawna odpowiedź: A
Czy pojęcia „zmiana” i „rozwój” są tożsame?
a) Tak, pojęcia „zmiana” i „rozwój” są tożsame.
b) Nie, pojęcia „zmiana” i „rozwój” nie są tożsame.
c) Tak, ale tylko jeśli zmiany są oceniane jako pozytywne.
d) Nie, ale tylko jeśli zmiany są oceniane jako negatywne.
Poprawna odpowiedź: B
Jakie trzy charakterystyki przypisuje się zmianom rozwojowym w podanym tekście?
a) Zmiany rozwojowe są jednokierunkowe, nieodwracalne, i autonomiczne.
b) Zmiany rozwojowe są dwukierunkowe, odwracalne, i zależne od czynników zewnętrznych.
c) Zmiany rozwojowe są jednokierunkowe, odwracalne, i autonomiczne.
d) Zmiany rozwojowe są dwukierunkowe, nieodwracalne, i zależne od czynników zewnętrznych.
Poprawna odpowiedź: A
Co oznacza, że zmiany rozwojowe są jednokierunkowe?
a) Zmiany rozwojowe mogą mieć wiele różnych kierunków jednocześnie.
b) Zmiany rozwojowe prowadzą w określonym kierunku i są ze sobą powiązane w ten sposób, że ogniwa późniejsze wywodzą się z wcześniejszych.
c) Zmiany rozwojowe mogą być odwrócone i wrócić do wcześniejszego stanu.
d) Zmiany rozwojowe są spowodowane działaniem czynników zewnętrznych.
Poprawna odpowiedź: B
Co oznacza, że zmiany rozwojowe są nieodwracalne?
a) Zmiany rozwojowe mogą być cofnięte drogą oduczania.
b) Zmiany rozwojowe są takie, że nie można ich cofnąć drogą oduczania ani w żaden inny sposób odwrócić.
c) Zmiany rozwojowe mogą być odwrócone do stanu początkowego w dowolnym momencie.
d) Zmiany rozwojowe są spowodowane działaniem czynników zewnętrznych.
Poprawna odpowiedź: B
Co oznacza, że zmiany rozwojowe są autonomiczne?
a) Zmiany rozwojowe są zależne od czynników zewnętrznych.
b) Zmiany rozwojowe są spowodowane działaniem czynników tkwiących w całości lub w dominującej części wewnątrz układu ewoluującego. ✔️
c) Zmiany rozwojowe są zależne od interakcji z innymi jednostkami.
d) Zmiany rozwojowe są zawsze sterowane przez czynniki zewnętrzne.
Poprawna odpowiedź: B
Co oznaczają „zmiany ilościowe” w kontekście rozwoju?
a) Zmiany ilościowe to fundamentalne przekształcenia funkcji lub czynności psychicznej, które prowadzą do nowych jakości rozwojowych, takich jak zmiana typu pamięci.
b) Zmiany ilościowe odnoszą się tylko do zmian fizycznych, takich jak wzrost lub utrata wagi, i nie mają wpływu na rozwój psychiczny.
c) Zmiany ilościowe dotyczą tylko zwiększenia zakresu pamięci, a nie innych aspektów funkcjonowania psychicznego.
d) Zmiany ilościowe polegają na stopniowym wzrastaniu lub obniżaniu danej cechy lub zespołu cech somatycznych i psychicznych, a przyjmuje się, że badane zjawisko pozostaje takie samo, a zmienia się tylko jego nasilenie, wielkość, rozmiary.
Poprawna odpowiedź: B
Co oznaczają „zmiany jakościowe” w kontekście rozwoju?
a) Zmiany jakościowe odnoszą się do przekształceń funkcji lub czynności psychicznej, które nie tylko wzrastają i rozszerzają swój zasięg, ale także przekształcają się w sposób zasadniczy, stając się nową jakością rozwojową.
b) Zmiany jakościowe polegają na stopniowym wzrastaniu lub obniżaniu danej cechy lub zespołu cech somatycznych i psychicznych, a badane zjawisko pozostaje takie samo.
c) Zmiany jakościowe dotyczą tylko zwiększenia zakresu pamięci, a nie innych aspektów funkcjonowania psychicznego.
d) Zmiany jakościowe odnoszą się tylko do zmian fizycznych, takich jak wzrost lub utrata wagi, i nie mają wpływu na rozwój psychiczny.
Poprawna odpowiedź: A
Co to są „zmiany intraindywidualne”?
a) Są to zmiany, które zachodzą w psychice i zachowaniu danej jednostki.
b) Są to zmiany, które są wspólne dla większej grupy osób.
c) Są to zmiany, które zachodzą tylko na poziomie interakcji społecznych.
d) Są to zmiany, które dotyczą tylko zdolności intelektualnych jednostki.
Poprawna odpowiedź: A
Co to są „zmiany interindywidualne”?
a) Są to zmiany, które zachodzą tylko na poziomie interakcji społecznych.
b) Są to zmiany, które dotyczą tylko zdolności intelektualnych jednostki.
c) Są to zmiany, które są wspólne ludziom i występują w sposób mniej lub bardziej podobny u większości ludzi.
d) Są to zmiany, które zachodzą w psychice i zachowaniu danej jednostki.
Poprawna odpowiedź: C
Co oznacza, że zmiany są uniwersalne?
a) Zmiany uniwersalne dotyczą tylko konkretnych jednostek.
b) Zmiany uniwersalne nie są powiązane z wiekiem.
c) Zmiany uniwersalne odnoszą się do każdego człowieka i są powiązane z wiekiem.
d) Zmiany uniwersalne są powiązane tylko z procesem biologicznego dojrzewania organizmu.
Poprawna odpowiedź: C
Jakie są dwa główne czynniki wpływające na zmiany uniwersalne?
a) Proces biologicznego dojrzewania organizmu i uniwersalne doświadczenia społeczne.
b) Genetycznie zaprogramowane procesy dojrzewania i specyficzne dla jednostki doświadczenia społeczne.
c) Genetycznie zaprogramowane procesy dojrzewania i indywidualne doświadczenia społeczne.
d) Proces biologicznego dojrzewania organizmu i indywidualne doświadczenia społeczne.
Poprawna odpowiedź: A
Co sprawia, że zmiany uwarunkowane biologicznie wpływają na rozwój człowieka?
a) Są to zmiany, które występują tylko u ludzi w określonym wieku i zależą od ich indywidualnych cech genetycznych.
b) Genetycznie zaprogramowane procesy dojrzewania, takie jak siedzenie, chodzenie, rozwój mowy, zmiany rozmiarów i kształtu ciała, oraz zmiany hormonalne w okresie dojrzewania i przekwitania, wpływają na zdobywanie określonych umiejętności.
c) Są to zmiany, które występują tylko u ludzi w określonym wieku i są wpływane przez uniwersalne doświadczenia społeczne.
d) Są to zmiany, które zależą tylko od specyficznych dla jednostki doświadczeń społecznych.
Poprawna odpowiedź: B
Jaki jest wpływ uniwersalnych doświadczeń społecznych na rozwój jednostki?
a) Uniwersalne doświadczenia społeczne, nazywane również zegarem społecznym, mają istotny wpływ na ukształtowanie życia większości ludzi, wpływając na podejmowanie określonych ról społecznych i usamodzielnienie się. Wynika to z faktu, że ludzie w pewnym wieku podlegają określonym naciskom społecznym, uczestniczą w podobnych wydarzeniach społecznych i podejmują zbliżone zadania.
b) Uniwersalne doświadczenia społeczne nie mają większego wpływu na rozwój jednostki, gdyż kształtowanie życia zależy głównie od indywidualnych doświadczeń i cech genetycznych.
c) Uniwersalne doświadczenia społeczne wpływają na rozwój jednostki poprzez regulację rytmu biologicznego i procesu dojrzewania.
d) Uniwersalne doświadczenia społeczne wpływają na rozwój jednostki, ale tylko w określonych społecznościach i kulturach, gdzie są one szczególnie silne.
Poprawna odpowiedź: A
Jakie są charakterystyki zmian wspólnych?
a) Zmiany wspólne charakteryzują osoby należące do określonej wspólnoty, są wynikiem uczestnictwa w podobnych sytuacjach społecznych, co prowadzi do dzielenia podobnych doświadczeń. Każda kultura, grupa społeczna, rodzina, grupa rówieśnicza ma własne standardy określające zachowanie swoich członków, które różnie oddziałują na osoby w różnym wieku.
b) Zmiany wspólne dotyczą jedynie osób, które pochodzą z tej samej rodziny i dzielą wspólne geny.
c) Zmiany wspólne odnoszą się wyłącznie do zmian, które zachodzą na poziomie jednostki i są wynikiem unikalnych doświadczeń.
d) Zmiany wspólne są definiowane jako zmiany, które zachodzą na poziomie społeczeństwa jako całości, niezależnie od indywidualnych doświadczeń członków.
Poprawna odpowiedź: A
Jakie są trzy typy zmian wymuszonych przez szczególne okoliczności zewnętrzne?
a) Wydarzenia traumatyczne, które są wynikiem niewłaściwej reakcji jednostki na zewnętrzne bodźce; wydarzenia krytyczne, które są wynikiem braku odpowiedniego przygotowania jednostki; i wydarzenia niepunktualne, które są wynikiem braku synchronizacji jednostki z resztą społeczeństwa.
b) Wydarzenia traumatyczne, które są zazwyczaj wynikiem wypadków; wydarzenia krytyczne, które są wynikiem nagłych i nieprzewidywalnych sytuacji, takich jak choroby; i wydarzenia niepunktualne, które są wynikiem braku odpowiedniego przygotowania jednostki do zdarzeń.
c) Wydarzenia traumatyczne, które są zazwyczaj wynikiem poważnych wypadków lub chorób; wydarzenia krytyczne, które są wynikiem nagłych i nieprzewidywalnych sytuacji; i wydarzenia niepunktualne, które są wynikiem braku odpowiedniego synchronizacji jednostki z resztą społeczeństwa.
d) Wydarzenia traumatyczne, które wymagają szczególnych kompetencji do poradzenia sobie z nimi; wydarzenia krytyczne, które są nagłe, nieprzewidywalne i niepoddające się kontroli, do których nie można się wcześniej przygotować, jak wypadek lub choroba; i wydarzenia niepunktualne, które zdarzają się znacznie wcześniej lub później w porównaniu do rówieśników lub osób z tej samej grupy pokoleniowej, przez co jednostka nie jest odpowiednio przygotowana do poradzenia sobie z nimi.
Poprawna odpowiedź: D
Co to są punkty zwrotne w kontekście rozwoju jednostki?
a) Punkty zwrotne to wydarzenia, które zazwyczaj mają negatywny wpływ na jednostkę i powodują trwałe zmiany w jej życiu.
b) Punkty zwrotne to wydarzenia życiowe, które z perspektywy czasu oceniane są przez jednostkę jako szczególne, wywierające wpływ na dalsze życie, powodujące przerwanie ciągłości dotychczasowego rozwoju i zmianę jego biegu.
c) Punkty zwrotne to momenty, w których jednostka osiąga określone cele życiowe, które zazwyczaj mają pozytywny wpływ na jej rozwój.
d) Punkty zwrotne to momenty, w których jednostka dokonuje istotnych decyzji, które zazwyczaj prowadzą do zmiany kierunku jej życia.
Poprawna odpowiedź: B
Jakie są dwie perspektywy analizy punktów zwrotnych?
a) Perspektywa biologiczna i psychologiczna.
b) Perspektywa historyczna i kulturowa.
c) Perspektywa obiektywna subiektywna.
d) Perspektywa indywidualna i grupowa.
Poprawna odpowiedź: C
Co jest charakterystyczne dla obiektywnej perspektywy punktów zwrotnych?
a) Obiektywna perspektywa punktów zwrotnych skupia się na osobistych odczuciach poszczególnych osób.
b) Obiektywna perspektywa punktów zwrotnych zakłada, że punkty zwrotne to obiektywne zdarzenia życiowe, które nastąpiły w określonym czasie i często były powiązane z wydarzeniami historycznymi, doświadczeniami życiowymi w pewnym pokoleniu, ale też doświadczeniami indywidualnymi.
c) Obiektywna perspektywa punktów zwrotnych skupia się na wpływie punktów zwrotnych na rozwój jednostki.
d) Obiektywna perspektywa punktów zwrotnych zakłada, że punkty zwrotne są zawsze związane z negatywnymi wydarzeniami w życiu jednostki.
Poprawna odpowiedź: B
Co jest charakterystyczne dla subiektywnej perspektywy punktów zwrotnych?
a) Subiektywna perspektywa punktów zwrotnych skupia się na obiektywnych zdarzeniach życiowych, które nastąpiły w określonym czasie.
b) Subiektywna perspektywa punktów zwrotnych zakłada, że punkty zwrotne są zawsze związane z negatywnymi wydarzeniami w życiu jednostki.
c) Subiektywna perspektywa punktów zwrotnych skupia się na osobistych odczuciach poszczególnych osób, wskazujących na to, że te właśnie (a nie inne) momenty czy zdarzenia w życiu nabierają charakteru punktów zwrotnych.
d) Subiektywna perspektywa punktów zwrotnych skupia się na wpływie punktów zwrotnych na rozwój jednostki.
Poprawna odpowiedź: C
Jeżeli rozwój przebiega bez zakłóceń, to w chwili badania:
A) wiek rozwoju (WR) psychoruchowego dziecka (określony za pomocą metod psychologicznych), wyprzedza wiek życia (WŻ określany zgodnie z metryką urodzenia), np. WR=4,5 latka i WŻ=4 lata (WR>WŻ)
B) wiek rozwoju (WR) psychoruchowego dziecka (określony za pomocą metod psychologicznych), znacznie wyprzedza wiek życia (WŻ określany zgodnie z metryką urodzenia), np. WR=6 lat i WŻ=4 lata (WR>WŻ)
C) wiek rozwoju (WR) psychoruchowego dziecka (określony za pomocą metod psychologicznych), odpowiada wiekowi życia (WŻ określanemu zgodnie z metryką urodzenia), np. WR=4 lata i WŻ=4 lata (WR=WŻ)
D) wiek rozwoju (WR) psychoruchowego dziecka (określony za pomocą metod psychologicznych), nie odpowiada wiekowi życia (WŻ określanemu zgodnie z metryką urodzenia) i jest mniejszy, np. WR=4 lata i WŻ=5 lat (WR<WŻ)
Poprawna odpowiedź: C
Jakie dwa typy rozwoju można wyróżnić, uwzględniając jako kryterium stopień regularności (rytm) zachodzących zmian?
a) Rozwój przyspieszony i opóźniony.
b) Rozwój harmonijny i charakteryzujący się brakiem harmonii.
c) Rozwój uniwersalny i uwarunkowany biologicznie.
d) Rozwój intraindywidualny i interindywidualny.
Poprawna odpowiedź: B
Jakie trzy modele rozwoju nieharmonijnego?
a) Rozwój z parcjalnym lub fragmentarycznym przyspieszeniem, rozwój z opóźnionym tempem wszystkich funkcji, i rozwój z różnym tempem wszystkich funkcji.
b) nieharmonijny rozwój stadialny, cykliczny i stadialno-cykliczny.
c) nieharmonijny rozwój trwały, czasowy i mieszany.
d) Rozwój z parcjalnym lub fragmentarycznym opóźnieniem, rozwój z parcjalnym lub fragmentarycznym przyspieszeniem, i rozwój z różnym tempem wszystkich funkcji.
Poprawna odpowiedź: D
Jakie jest znaczenie terminu „dynamika” w kontekście rozwoju psychoruchowego?
a) Szybkość, z jaką następuje rozwój psychoruchowy.
b) Zdolność do adaptacji w procesie rozwoju psychoruchowego.
c) Stopień stałości tempa rozwoju w dotychczasowym przebiegu rozwoju psychoruchowego. d) Zdolność do osiągnięcia określonego przyspieszenia (km/h) w procesie ekspresji rozwoju psychoruchowego.
Poprawna odpowiedź: C